MAPIGANO MAKALI KATI YA JESHI NA WAASI YAENDELEA KATIKA MJI WA GOMA

GOMA, DR CONGO

MAPIGANO MAPIGANO MAKALI KATI YA JESHI NA WAASI YAENDELEA KATIKA MJI WA GOMAmakali yanaendelea katika mji wa Goma mashariki mwa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, waasi na jeshi wakirushiana risasi.

"Tunachoweza kusikia ni milio ya risasi kuzunguka jiji," mkazi mmoja wa Goma, ambaye amenasa nyumbani kwake tangu wikendi, aliiambia BBC.

Wakazi walisambaza video za waasi wa M23 wakishika doria katika mitaa mikuu ya Goma baada ya hatua ya Jumapili dhidi ya jeshi la Congo ambalo lilishuhudia makumi ya maelfu ya watu wakikimbilia miji jirani.

Waasi wanasema wanaudhibiti mji huo lakini mamlaka ya Congo inapinga hili.

Prosper, mwandishi wa habari wa eneo la Goma, aliiambia BBC kuwa kulikuwa na mapigano kati ya jeshi na waasi katika sehemu za jiji hilo. "Tuna wasiwasi sana," alisema.

M23 imechukua udhibiti wa tawi la Goma la shirika la utangazaji la serikali RTNC, kulingana na Radio Okapi inayofadhiliwa na Umoja wa Mataifa.

Mkazi mmoja wa Goma, Lucie, aliambia AFP kuwa alikuwa amejificha chini ya kitanda chake kwa sababu alikuwa na hofu.

"Tunaweza kusikia milio ya risasi nje ya nyumba zetu. Hatuwezi kuondoka."

AFP imeripoti kuwa takribani watu 17 wameuawa katika mapigano hayo na zaidi ya 300 kujeruhiwa.

Hatua hii ya haraka inakuja saa chache baada ya waziri wa mambo ya nje wa DR Congo kuishutumu nchi jirani ya Rwanda kwa kutangaza vita kwa kutuma wanajeshi wake mpakani kuunga mkono M23.

Rwanda haikatai kuunga mkono M23 lakini inashutumu mamlaka ya Congo kwa kuunga mkono wanamgambo wanaojaribu kupindua serikali mjini Kigali.

Rais wa Kenya William Ruto, mwenyekiti wa sasa wa Jumuiya ya Afrika Mashariki, ametoa wito wa kusitishwa kwa mapigano, na kutangaza kuwa marais wa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo na Rwanda watahudhuria mkutano wa dharura wa kikanda siku ya Jumatano.

Rais Ruto alisema ni wajibu kwa viongozi wa eneo hilo kusaidia kuwezesha suluhu la amani kwa mzozo huo.

Huku mapigano yakiongezeka huko Goma, Rwanda pia imepigwa.

Raia watano walikuwa wameuawa na 25 kujeruhiwa vibaya katika mji wa Gisenyi, nje ya mpaka kutoka Goma, msemaji wa jeshi la Rwanda ameliambia shirika la habari la AFP.

Kundi la M23 limechukua udhibiti wa maeneo makubwa ya mashariki mwa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo yenye utajiri wa madini tangu 2021. Katika wiki chache zilizopita, kundi hilo limekuwa likisonga mbele kwa kasi huko Goma huku kukiwa na mapigano makali.

Tangu kuanza kwa mwaka 2025 zaidi ya watu 400,000 wamelazimika kukimbia makazi yao katika majimbo ya Kivu Kaskazini na Kusini, kulingana na shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi.

Mwanamke mmoja, Alice Feza, alisema alikuwa hajui nini cha kufanya baada ya hapo, kwani hii ni mara ya nne kulazimika kuikimbia M23.

Watu wanakimbia kila mahali, na hatujui pa kwenda tena, kwa sababu tulianza kukimbia zamani sana, "Bi Feza alisema na kuongeza: "Vita inatupata hapa kati ya familia za jeshi, sasa hatuna pa kukimbilia. nenda."

Barabara kuu zinazozunguka Goma zimefungwa na uwanja wa ndege wa jiji hilo hauwezi tena kutumika kwa uokoaji na juhudi za kibinadamu, UN imesema.

Kufuatia M23 kudaiwa kuliteka jiji hilo, Serikali imesema bado vikosi vyake vinadhibiti maeneo ya kimkakati ikiwemo uwanja wa ndege.

"Kinyume na ujumbe wa hila unaosambazwa kwenye mitandao ya kijamii FARDC [jeshi la DR Congo] linashikilia uwanja wa ndege wa Goma... na maeneo yote ya kimkakati ya mji mkuu wa Mkoa wa Kivu Kaskazini," ilisema katika taarifa mapema Jumatatu asubuhi.

Iliongeza kuwa jeshi "limedhamiria zaidi kulinda nchi kwa gharama kubwa".

Mkazi mmoja aliliambia shirika la habari la Reuters kwamba kulikuwa na "mkanganyiko jijini; hapa karibu na uwanja wa ndege, tunaona wanajeshi. Bado sijaona M23", akiongeza kuwa pia kulikuwa na matukio ya uporaji wa maduka.

Mchungaji Damiri, kasisi wa hospitali ya HEAL Africa huko Goma, aliiambia BBC kwamba mahali alipokuwa pako shwari, ingawa alisikia milio ya risasi kutoka upande mwingine wa jiji.

"Goma ni jiji kubwa... Bado tuna idadi kubwa ya wanajeshi ambao wamekusanyika pamoja, askari wa serikali, lakini sehemu kubwa ya jiji inadhibitiwa na waasi," alisema.

Kumekuwa na ripoti za mizinga mikubwa ya risasi kugonga katikati mwa mji wa Goma, na kutoroka kwa wafungwa wengi katika gereza moja mjini humo, huku video ambazo hazijathibitishwa kusambazwa mtandaoni zikionekana kuonesha wafungwa wakitoroka.

Chanzo cha usalama kililiambia shirika la habari la AFP kwamba gereza linalowashikilia wafungwa 3,000 "liliteketezwa kabisa" na kwamba kizuizi hicho kilisababisha vifo.

Umeme na maji vimeripotiwa kukatwa katika maeneo mengi ya jiji.

Waasi hao walikuwa wamewaamuru wanajeshi kusalimisha silaha zao na kuweka muda wa mwisho wa saa 48 ambao ulikamilika mapema Jumatatu.

Walinda amani wa Umoja wa Mataifa walisema kuwa baadhi ya wanajeshi wa Congo walisalimisha silaha zao pamoja nao kabla ya muda uliowekwa.

Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa António Guterres ameitaka Rwanda kuondoa majeshi yake katika ardhi ya Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo na kwa M23 kusitisha harakati zake.

Haya yanajiri baada ya wanajeshi 13 waliokuwa wakihudumu na vikosi vya kulinda amani kuuawa katika makabiliano na waasi hao.

Wote DR Congo na Umoja wa Mataifa wanasema kundi la M23 linaungwa mkono na Rwanda.

Akizungumza katika mkutano wa Baraza la Usalama, mwakilishi wa Umoja wa Mataifa wa Rwanda, Ernest Rwamucyo, alisema anasikitika kwamba jumuiya ya kimataifa imechagua kulaani kundi la M23 badala ya jeshi la Congo, ambalo alisema limekiuka makubaliano ya kusitisha mapigano.

Siku ya Jumamosi, Umoja wa Mataifa ulisema utakuwa unawaondoa wafanyakazi wake wote wasio wa muhimu wakati huu kutoka Goma.

Kundi la M23 liliunda kama chipukizi la kundi jingine la waasi mwaka 2012, ambalo lilikuwa na lengo la kuwalinda Watutsi mashariki mwa DR Congo, ambao kwa muda mrefu walikuwa wakilalamikia mateso na ubaguzi.

Rwanda imesema hapo awali mamlaka ya Congo ilikuwa ikifanya kazi na baadhi ya wale waliohusika na mauaji ya halaiki ya Rwanda mwaka 1994, ambao walitorokea mpakani kuelekea DR Congo.

Hata hivyo, wakosoaji wa Rwanda wanaishutumu kwa kutumia M23 kupora madini kama vile dhahabu, kobalti na tantalum kutoka mashariki mwa DR Congo.